Wat is artrose?

Artrose en artritis worden vaak in één adem genoemd. En toch is er een verschil, namelijk: Reumatoïde artritis en artrose zijn erg verschillend. Reumatoïde artritis is een ontstekingsziekte waarbij er een ontsteking in het gewrichtskapsel zit. Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen wordt afgebroken en ook het bot onder het kraakbeen vervormt. 

De kwaliteit van zowel het kraakbeen als het bot gaat geleidelijk achteruit. Reumatoïde artritis, ook wel reuma of ontstekingsreuma genoemd, is vooral een ontsteking van het gewrichtsslijmvlies (synovium), waarbij één of meerdere gewrichten zwellen en pijnlijk worden. Deze ontsteking heeft meestal een auto-immuunreactie als oorzaak. 

Artrose is een gewrichtsaandoening die vooral gekenmerkt wordt door verslechterd kraakbeen in het gewricht, wat gepaard gaat met een milde ontsteking en pijn. In de volksmond wordt artrose ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Toch moeten we de ontsteking niet onderschatten: deze zorgt ervoor dat het kraakbeen verder verslechtert, wat leidt tot nieuwe ontstekingsreacties en meer pijn. Artrose is een degeneratieve aandoening.

Wat is de oorzaak van artrose?

• Trauma (bv na het scheuren van de kruisbanden)
• Verkeerde en onvoldoende beweging
• Erfelijke afwijking (bv HD)
• Ontsteking in een gewricht (bv reuma)
• Slijtage (door veroudering van het dier)
• Verkeerde voeding
• Overgewicht

Wat zijn de gevolgen voor de hond?

Ongeacht waar de artrose in het lichaam zich bevindt, de honden hebben er last van, dit zijn enkele van de meest bekende: 

Ze hebben pijn bij het opstaan en bewegen.
De pijn is chronisch, wat stress kan veroorzaken omdat de pijn altijd aanwezig is.
Het geeft bewegingsbeperkingen van het gewricht. Waardoor de hond niet meer zo mobiel is.
Doordat de hond zijn gewricht gaat ontlasten, kan er atrofie van de spieren ontstaan.
Door aan de ene kant zijn gewricht te ontlasten gaat hij andere spieren en gewrichten meer belasten.
De doorbloeding van het lichaam is niet helemaal optimaal.

Wat zie je aan de hond met artrose?

Een hond laat niet gauw zien dat hij pijn heeft, ze kunnen meer pijn verdragen dan mensen. Ook zijn de pijngradaties per hond verschillend, net zoals de ernst van artrose. Dit wil niet zeggen dat de hond dit niet aan ons laat merken. Honden communiceren op een andere manier maar door de pijn kunnen ze minder goed met ons en andere honden communiceren, dit kan gedragsproblemen geven.

Herken je enkele van deze veranderingen, zo kun je er op tijd bij zijn en je hond helpen.

Honden zijn door de pijn minder beweeglijk, spelen minder, proberen opspringen te vermijden en ook de dagelijkse normale bewegingen worden minder.
Ze hebben moeite met opstaan en gaan liggen (stijfheid).
Het lichaam reageert gevoeliger op aanrakingen niet alleen op de gewrichten.
Door overbelasting op de gewrichten kan ’t rondom de gewrichten opgezwollen zijn.
Wanneer een hond spieratrofie heeft zie je ook dat ze geen snelle bewegingen kunnen maken en minder in balans staan.
Zowel overgewicht als verlies van eetlust

Om er zeker van te zijn of je hond artrose heeft en in welke vorm, kun je een röntgenfoto laten maken bij je dierenarts.

Effecten van massage

Het is belangrijk om je hond zo fit mogelijk te houden zodat ze zo weinig mogelijk tot geen klachten hebben. Een gewricht dat slijt wordt instabiel en soepele spieren geven extra stabiliteit en daarmee extra ondersteuning. Naast de behandeling van een medisch specialist ondersteunt massage het lichaam van de hond en houdt of maakt het beweeglijker.

Met massage bij gewrichtsproblemen, kun je de nabij gelegen spieren soepel houden en ook de banden en kapsels van het gewricht. De warmte die je met massage overbrengt en door het in beweging brengen van het bloed- en lymfeafvoer heeft het een gunstige invloed op het functioneren van de gewrichten. De massage houdt de banden en kapsels van het gewricht en de omliggende spieren soepel. Door de warmte die vrijkomt bij de massage verlicht het ook de pijn. De hond zal met soepele spieren en pezen beter in staat zijn zich gemakkelijker te bewegen. Acetylcholine werkt pijnstillend omdat het een remmende werking heeft op het parasympatisch zenuwstelsel, dat de pijn geleid. De hersenen slaan deze informatie op, en elke keer wanneer de hond gemasseerd wordt reageren de hersenen met een reactie op de pijn, waardoor de herinnering aan pijn wordt omgezet in een prettig gevoel, en dit geeft weer een ontspannen geest en een stuk zelfvertrouwen.

Honden met artrose zijn heel subtiel in het gebruiken van hun communicatiesignalen. Bij de palpatie is de hond bij de eerste aanraking altijd wat gespannen. We letten erop dat we de tijd nemen voor de palpatie. 

Door te kijken en te luisteren naar de signalen die de hond geeft vormen deze de basis voor een goede massage.

Kortom:

Honden met artrose leren hun lichaam anders te gebruiken. Ze vinden hun manier om met hun handicap om te gaan. Dit leidt wel tot overbelasting elders in het lichaam en in sommige gevallen spieratrofie bij het aangedane gewricht.
Ze lopen en staan onstabiel doordat ze hun aangedane gewricht ontlasten.
Ze zijn gevoelig voor aanraking door de pijn. Maar ook doordat er niet altijd zachtzinnig met ze wordt omgegaan. Wanneer een hond geen kik geeft heeft hij geen pijn is de redenatie.
Mentaal worden het rustige honden, ze hebben continue pijn en moeten dit continue verwerken. Deze ongemakken werken door in het hele lichaam en daardoor zijn ze vaak moe en slapen veel.
Ze hebben een onrustige vacht, zijn minder enthousiast en leven iets meer terug getrokken.
Doordat ze overcompenseren ontwikkelen ze ook andere lichamelijke klachten.

Massage

Tijdens de massage kijk ik welke signalen de hond geeft om te bepalen welke massagetechnieken en/of oefeningen ik ga inzetten. Vooral bij een hond die pijn als normaal ervaart en dit niet altijd laat zien, is het belangrijk om goed te kijken naar de communicatiesignalen die hij geeft. Waar je ook op moet letten is, om de tijd te nemen en de hond in de gelegenheid te stellen om te ontladen zodat hij tijdens de sessie ook kan ontspannen. Het ontladen doen ze meer dan honden die geen last van pijn hebben. Bij artrose honden is het iedere keer weer zoeken waar je het beste kunt beginnen. Wat de ene keer wel goed ging, wil nog niet zeggen dat dat bij iedere behandeling zo is.

Tot slot

Honden met artrose hebben er baat bij wanneer ze iedere dag gemasseerd worden. Door de artrose is het belangrijk om hun lichaam te onderhouden en te ondersteunen. Een korte warming-up massage voordat je gaat wandelen en een cooling-down erna kan al heel veel verschil maken. Blijf in beweging met hem maar wel gedoseerd.

Honden met artrose hebben vaak pijn en ervaren daardoor stress. Om zijn gedachten op iets anders te zetten kun je met hersenwerk zijn gedachten afleiden en geestelijk ontspanning geven. Die zorgt er ook voor dat ze mentaal kunnen ontspannen.

Zowel massage als het inzetten van oefeningen kan een grote vooruitgang voor je hond zijn. Hij gaat beter in zijn vel zitten, leert beter met zijn beperkingen om te gaan, wat het vertrouwen alleen maar vergroot en plezier in zijn leven houdt.